Heeft het klimaat een invloed op de bijensterfte?

koningin boven op dode bijen -wintersterfte -bijensterfte

Deze winter 5 volken dood op 10 volken

Inderdaad, 5 volkjes dood. Op zich niet een verrassing. 2 jaar geleden gestopt met behandelen. Vorige winter had ik 3 volken die de lente niet haalden, dit jaar 5. De 5 die nog in leven zijn, die zijn sterk en zullen zonder problemen de lente halen.

Elke imker die beslist om te stoppen met behandelen, die is zich bewust van het risico. Dit is de selectie waar we door moeten zodat uiteindelijk alleen de volken overblijven die sterk genoeg zijn om de varroamijten en meesurfende virussen te baas te kunnen…

“50% dood? Hoe hebt gij dan behandeld???”

Dit is de eerste opmerking die ik krijg van zowat elke imker die mij vraagt hoe het staat met mijn volken. En nee, ik heb niet behandeld – buiten volksvermeerdering door broedafleggers – en ik ben dat ook niet van plan. Het is eerder andersom, beste behandelende imker: Door het feit dat u wel rigoureus behandelt, daardoor hebben we nu bijen die niet sterk genoeg meer zijn om zelf te overleven. Als u in 1984 niet begonnen was om die stripjes in je volken te plaatsen, dan hadden we nu geen probleem meer gehad met varroa.

Imkeren zonder bijensterfte: mijn bedrijfsmethode

…is op zich vooral een bedrijfsmethode waarbij virulente mijten worden gekweekt

Invloed van het klimaat op de bijensterfte

De voornaamste oorzaak van bijensterfte wordt toegeschreven aan een cocktail van virussen en pathogen, die verspreid worden door de varroa mijten.

Wintersterfte onder de bijenvolken: bron Coloss, HoneybeeValley en ifang
Wintersterfte onder de bijenvolken: bron Coloss, HoneybeeValley en ifang

Uit bovenstaande grafiek blijkt dat er een relatie is tussen de bijensterfte in Nederland en België, waarbij de bijensterfte al jarenlang lager is in Nederland (goed gedaan, dierbare Noorderburen !). Maar de wintersterfte is in beide landen toch griezelig gelijkaardig niet? Er is een grote correlatie tussen het verloop in beide landen.**

Nu, die varroamijten in Lanaken telefoneren niet naar de varroamijten van Urk om de wintersterfte af te spreken. Wat wel overeenkomt voor beide landen is het klimaat.

Februari en maart uitzonderlijk warmer, september en oktober warmer dan gemiddeld

bron: kmi

Op bovenstaande grafiek van het KMI stellen we vast dat februari en maart uitzonderlijk warm was. De bijenvolken zetten massaal broed aan, veel vroeger dan normaal. De varroamijten profiteren maximaal van dit broed en krijgen een maand extra in het begin van het seizoen om een grote populatie uit te bouwen. In september en oktober was het ook warmer dan normaal, wat wederom resulteert in het blijven doorbroeden, met wederom de consequentie dat ook de varroamijten extra mogelijkheden hebben om te vermenigvuldigen. Maar ook dat de winterbijen belast worden met broedverzorging. Dit terwijl we bij een koude (of normale) oktobermaand een forse terugval in het broedaanzet zouden zien, waardoor de winterbijen hun vetreserves sparen tot het voorjaar.

oeps, hittegolf niet vergeten!

Het was Erik Goris die erop wees dat de zomerbijen van augustus en september, die op hun beurt de winterbijen moeten voortbrengen, zelf een gebrek aan stuifmeel hadden, mede door de hittegolf die alle gewassen uitgedroogd had, waardoor er te weinig stuifmeel (en dus eiwit) in de kasten kwam om winterbijen te kweken met een gezond vetlichaam.

Het klimaat heeft dus een impact op de bijensterfte en dit jaar kon zowat alles fout gaan. Ik waag me aan een voorzichtige voorspelling van een wintersterfte boven de 20%. Hopelijk heb ik ongelijk!

** de wintersterftecijfers onder de bijenvolken van de 2 landen hebben een determinatie coëfficiënt van 45%, dus een sterke correlatie.

coverfoto: 1 van de gestorven bijenkolonies, de koningin helemaal bovenaan een hoopje dode werksters

Date/time:
Categories: natuurlijk imkeren

2 Comments

  1. ik denk dat die hete zomermaanden ook een invloed gehad heeft op de behandelingen. Ik kon zelf niet behandelen met mierenzuur omdat het veel te heet was. Daardoor heb ik veel te lang gewacht om de zomerbehandeling uit te voeren, dat was ergens half augustus. Toen was het kwaad al geschied en waren de mijten de baas. Ik ben zelf 3 kasten kwijt op 4 kasten.

  2. jullie zaten er allebei ‘boenk op’ zoals ze zeggen.

    Achter onderstaande link vind je een onderzoek dat uitwees dat de extreme temperaturen (hoog en laag) in de zomermaanden een invloed hebben op de wintersterfte (naast nog andere factoren die ook in het artikel vermeld worden zoals varroa management, regenval,…)
    Dit verklaart voor een groot stuk waarom de sterftecijfers over de meeste Europese landen samen stijgen en dalen.
    https://www.eurasiareview.com/03022021-summer-weather-conditions-influence-winter-survival-of-honey-bees/

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *